Rzepak jest rośliną wrażliwą na niedobór boru. Niedostatek boru prowadzi do zaburzenia wzrostu i rozwoju korzenia oraz części nadziemnych rzepaku. Brak boru hamuje także kiełkowanie pyłku na znamieniu słupka i przyczynia się do zahamowania tworzenia się łuszczyn rzepaku i do niskiej zawartości nasion w łuszczynie. To dlatego bardzo istotne jest podawanie boru roślinom rzepaku w formie nawożenia dolistnego.
Warto zwrócić uwagę iż kiedyś stosowaliśmy nawożenie borem jedynie wiosną. Zazwyczaj był to jeden zabieg. Jednak z uwagi na niską zawartość boru w glebie, duże wykorzystanie tego składnika pokarmowego przez uprawy i duże konsekwencje niedoborów – aktualnie zaleca się podawania roślinom rzepaku boru w dwóch terminach: jesienią i wiosną. Okazuje się bowiem, że ponad 80% gleb w Polsce charakteryzuje się deficytem tego składnika pokarmowego. Większe zapotrzebowanie roślin wiąże się także z genetycznym postępem hodowlanym – większy plon to większe potrzeby pokarmowe uprawy. Na domiar złego bor jest pierwiastkiem bardzo mało ruchliwym i słabo przemieszcza się w uprawie, dlatego warto podawać go kilka razy w sezonie.
Jesienią podajemy pierwszą dawkę boru w fazie 4-6 liści w ilości 150-200 g boru/ha. Przy długiej i ciepłej jesieni, gdy rzepak osiąga fazę 8. i więcej liści, warto podać jeszcze jedną dawkę boru (150 g boru/ha).
Wiosną podajemy bor już w czasie ruszenia wegetacji w ilości 150-200 g boru/ha. Kolejną dawkę należy podać w fazie zielonego pąka (150-200 g boru/ha).
Do uzupełnienia niedoborów i do zapobiegania ich wystąpieniom polecamy użycie dwóch wysokiej jakości nawozów dolistnych:
Pierwsze objawy niedoboru boru obserwuje się jesienią w korzeniach, kiedy to w miękiszu powstają puste przestrzenie, a same korzenie są krótsze. Wiosną brzegi najstarszych liści przebarwiają się na fioletowo-czerwono i są zawinięte. Deficyt boru objawia się także słabym pyleniem oraz małą liczbą łuszczyn (Fot. D.L. Armstrong (IPNI)).
Widoczny brak wykształconych łuszczyn rzepaku (Fot. K+S Polska Sp. z o.o.).
Charakterystyczne pęknięcie w dolnej części łodygi rzepaku (Fot. Ekoplon).
Puste przestrzenie w korzeniu rzepaku obserwowane w okresie jesiennym (Fot. Ekoplon).
Bor w glebie występuje w postaci utlenionej jako anion BO33-. To właśnie w tej formie pobierają go rośliny. Jeśli odczyn gleby wzrasta i staje się zasadowy – obniża się dostępność boru dla rośliny uprawnej. Z tego wynika, że niestety także dobre dla gleby wapnowanie, w szczególności nadmierne, zabiera uprawie rzepaku rezerwuar tego składnika pokarmowego. Dlatego wapnując glebę trzeba wziąć pod uwagę także to, że zabieg ten zmniejsza dostępność boru w glebie i konieczne będzie odżywianie borem roślin rzepaku w formie dokarmiania dolistnego