Mak polny
Mak Polny (Papaver rhoeas)
Mak polny to chwast, którego intensywnie czerwone kwiaty są nieodłącznym elementem letniego krajobrazu pól uprawnych. Mimo swojego uroku, jest to chwast niezwykle konkurencyjny, zwłaszcza dla zbóż ozimych i rzepaku.
Charakterystyka ogólna maku polnego
- Nazwa łacińska: Papaver rhoeas
- Rodzina botaniczna: makowate (Papaveraceae)
- Forma: chwast jednoroczny, jary (nie wymaga jaryzacji) wschodzi głównie jesienią, dobrze zimuje, ale może wschodzić również wiosną.
Występowanie i wymagania siedliskowe maku polnego
Mak polny preferuje gleby żyzne, zasobne w wapń, o odczynie obojętnym lub zasadowym. Jest typową rośliną upraw zbożowych, ale pojawia się także w rzepaku, roślinach strączkowych i okopowych.
Jak rozpoznać mak polny?
- Siewka: posiada wąskie, prawie nitkowate liścienie. Pierwsze liście są owalne, a kolejne pierzastodzielne.
- Liście: liście odziomkowe i łodygowe są pierzastosieczne, o nieregularnych, ząbkowanych odcinkach, szorstko owłosione. Cała roślina zawiera biały sok mleczny.
- Łodyga: prosta, owłosiona, dorastająca do 90 (100) cm wysokości.
- Kwiaty: duże (do 10 cm średnicy), z czterema delikatnymi, czerwonymi płatkami, często z czarną plamą u nasady. Pąki kwiatowe są zwisające i zamknięte w dwóch owłosionych działkach kielicha, które odpadają podczas kwitnienia.
- Owoc: charakterystyczna, jajowata torebka zwana "makówką", zawierająca tysiące bardzo drobnych nasion.
Szkodliwość maku polnego w uprawach
Mak polny jest niezwykle płodny – jedna roślina może wyprodukować od 10 000 do 20 000 nasion, które zachowują zdolność kiełkowania w glebie przez dekady. Jest bardzo konkurencyjny o światło, wodę i składniki pokarmowe. Jego masowe występowanie w zbożach prowadzi do znacznych strat w plonie.
Zwalczanie maku polnego
- Metody agrotechniczne: głęboka orka może ograniczyć wschody, jednak ze względu na długowieczność nasion, nie eliminuje problemu.
- Metody chemiczne: mak polny jest wrażliwy na wiele substancji czynnych stosowanych w zbożach (sulfonylomoczniki, regulatory wzrostu). Ważny jest termin zabiegu – najskuteczniejsza kontrola jest możliwa, gdy chwast jest w fazie 2–6 liści. W niektórych regionach Europy stwierdzono biotypy odporne na inhibitory ALS.
