Maruna nadmorska
Maruna nadmorska (Tripleurospermum maritimum)
Maruna nadmorska to jeden z najczęściej występujących i najbardziej uciążliwych chwastów w Polsce. Często mylona z rumianem, różni się od niego przede wszystkim brakiem charakterystycznego zapachu. Stanowi ogromne zagrożenie, zwłaszcza w uprawach ozimych i burakach, ziemniakach i warzywach.
Charakterystyka ogólna maruny nadmorskiej
Nazwa łacińska: Tripleurospermum maritimum
Rodzina botaniczna: astrowate (Asteraceae)
Forma: roślina jednoroczna, jara (nie wymaga jaryzacji), dobrze zimująca.
Występowanie i wymagania siedliskowe maruny nadmorskiej
Maruna nadmorska jest gatunkiem o niewielkich wymaganiach siedliskowych. Występuje powszechnie na wszystkich rodzajach gleb, od lekkich po ciężkie, choć preferuje stanowiska świeże, zasobne w składniki pokarmowe. Jej nasiona do kiełkowania potrzebują światła, dlatego najintensywniej wschodzi na polach niedostatecznie przykrytych przez roślinę uprawną.
Jak rozpoznać marunę nadmorską?
Siewka: posiada bardzo małe, siedzące liścienie. Pierwsze liście są 2–3-krotnie pierzastosieczne, o nitkowatych odcinkach – cecha charakterystyczna dla tej grupy chwastów.
Liście: delikatne, wielokrotnie pierzastosieczne, o nitkowatych, ostro zakończonych łatkach. Po roztarciu są bezwonne.
Łodyga: wzniesiona, silnie rozgałęziona, osiągająca do 60–80 cm wysokości, niekiedy czasem prawie 100 cm.
Kwiaty: zebrane w koszyczki o średnicy 2–4 cm. Białe, języczkowate kwiaty brzeżne otaczają żółte, rurkowate kwiaty środkowe. Dno koszyczka jest wewnątrz puste i półkuliste (w przeciwieństwie do rumianku polnego).
Owoc: trójkanciasta niełupka, o długości około 2 mm.
Szkodliwość maruny nadmorskiej w uprawach
Szkodliwość maruny nadmorskiej jest ogromna. Jest to chwast niezwykle płodny – jedna, dobrze rozwinięta roślina może wyprodukować kilkadziesiąt, a nawet kilkaset tysięcy nasion. Maruna nadmorska jest bardzo konkurencyjna w stosunku do rzepaku ozimego i zbóż, buraków cukrowych, ziemniaków, roślin strączkowych i warzyw, pobierając duże ilości wody i składników odżywczych. Masowe występowanie maruny nadmorskiej utrudnia zbiory. Coraz częściej obserwuje się biotypy odporne na niektóre substancje czynne z grupy inhibitorów ALS.
Zwalczanie maruny nadmorskiej
Metody agrotechniczne: dokładna uprawa roli (zwłaszcza orka) pozwala ograniczyć wschody, ponieważ nasiona do kiełkowania potrzebują światła.
Metody chemiczne: zwalczanie chemiczne jest podstawą. Należy stosować herbicydy o różnych mechanizmach działania, aby zapobiegać powstawaniu odporności. Skuteczne są zabiegi jesienne w rzepaku i zbożach, gdy chwast jest w fazie kilku liści.