Chaber bławatek
Chaber Bławatek (Centaurea cyanus)
Chaber bławatek, ze swoimi charakterystycznymi, intensywnie niebieskimi kwiatami, jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych chwastów polnych. Jest to gatunek silnie konkurujący z roślinami uprawnymi, głównie w zbożach i rzepaku.
Charakterystyka ogólna chabra bławatka
- Nazwa łacińska: Centaurea cyanus
- Rodzina botaniczna: astrowate (Asteraceae)
- Forma: chwast jednoroczny, występujący zarówno w formie jarej, jak i ozimej (nie wymaga jarowizacji).
Występowanie i wymagania siedliskowe chabra bławatka
Chaber bławatek jest rośliną wskaźnikową. Jego obecność może świadczyć o glebach lekkich, piaszczystych, ubogich w składniki pokarmowe, a zwłaszcza w wapń. Często wskazuje na lekko kwaśny lub obojętny odczyn gleby.
Jak rozpoznać chabra bławatka?
- Siewka: posiada owalne liścienie. Pierwsze liście są lancetowate, pokryte charakterystycznym, srebrzystym kutnerem (włoskami), co nadaje im szarozielony kolor.
- Liście: liście odziomkowe są pierzastodzielne, natomiast łodygowe równowąskie i niepodzielone. Wszystkie pokryte drobnymi włoskami.
- Łodyga: wzniesiona, rozgałęziona, o wysokości od 30 do 80 cm, również pokryta włoskami.
- Kwiaty: najbardziej charakterystyczna część – zebrane w koszyczki kwiatowe. Kwiaty brzeżne są duże, lejkowate, o intensywnie niebieskiej (czasem różowej lub białej) barwie. Wewnętrzne kwiaty są mniejsze, fioletowe.
- Owoc: niełupka z puchem kielichowym, który ułatwia rozsiewanie przez wiatr.
Szkodliwość chabra bławatka w uprawach
Głównym zagrożeniem ze strony chabra bławatka jest jego silna konkurencja o wodę i światło w uprawach zbóż ozimych i zbóż jarych oraz rzepaku. Potrafi tworzyć gęste łany, zagłuszając roślinę uprawną. Jedna roślina wytwarza kilkaset do ponad 1500 nasion, które zachowują żywotność w glebie przez kilka lat.
Zwalczanie chabra bławatka
- Metody agrotechniczne: regularne wapnowanie gleb w celu podniesienia pH, staranna uprawa pożniwna i stosowanie prawidłowego płodozmianu ograniczają jego występowanie.
- Metody chemiczne: chaber bławatek jest wrażliwy na większość herbicydów zbożowych zawierających sulfonylomoczniki lub regulatory wzrostu (np. 2,4-D, MCPA, chlopyralid, aminopyralid). Kluczowe jest wykonanie zabiegu, gdy chwast jest w fazie młodej rozety.
