Wiechlina roczna
Wiechlina roczna (Poa annua)
Wiechlina roczna to pozornie niegroźny, niewielki chwast, który swoją siłę czerpie z wszechobecności i niezwykłej zdolności adaptacji. Może wydać kilka pokoleń w ciągu jednego sezonu, co sprawia, że jest obecna na polach praktycznie przez cały rok.
Charakterystyka ogólna wiechliny rocznej
- Nazwa łacińska: Poa annua
- Rodzina botaniczna: wiechlinowate (Poaceae)
- Forma: chwast jednoroczny, jary lub ozimy. Może kiełkować i rozwijać się przez cały rok, nawet w łagodne zimy.
Występowanie i wymagania siedliskowe wiechliny rocznej
Wiechlina roczna jest gatunkiem kosmopolitycznym, o bardzo małych wymaganiach. Rośnie na wszystkich typach gleb, od piaszczystych po ciężkie, od kwaśnych po zasadowe. Preferuje stanowiska wilgotne, bogate w azot i często ugniatane (pola, ścieżki, podwórza).
Jak rozpoznać wiechlinę roczną?
- Liście: żywozielone lub jasnozielone. Blaszka liściowa jest miękka, wiotka, z dwoma równoległymi rowkami wzdłuż nerwu głównego. Końcówka liścia ma charakterystyczny, łódeczkowaty kształt. Liść w pączku jest złożony. Brak uszek.
- Źdźbło: delikatne, często pokładające się, tworzące niskie, gęste kępki. Może zakorzeniać się w węzłach. Osiąga wysokość 5–30 cm.
- Kwiatostan: niewielka, delikatna, piramidalna wiecha, która jest otwarta nawet po przekwitnięciu. Kwitnie i owocuje przez cały sezon wegetacyjny.
- Owoc: drobny ziarniak.
Szkodliwość wiechliny rocznej w uprawach
Choć pojedyncza roślina wiechliny rocznej nie jest silnie konkurencyjna, jej szkodliwość wynika z masowego występowania.
- Ciągła obecność: zdolność do wydawania kilku pokoleń w roku (nawet 3–4) sprawia, że stanowi stałe zagrożenie.
- Tworzenie "dywanu": gęsty, niski dywan wiechliny utrudnia wschody roślin uprawnych, zwłaszcza tych o wolniejszym początkowym wzroście (rzepak, buraki, warzywa).
- Konkurencja: pobiera głównie wodę i azot z wierzchniej warstwy gleby.
- Żywiciel patogenów: jest gospodarzem dla wielu wirusów i grzybów chorobotwórczych dla zbóż.
- Utrudnienie zbiorów: w uprawach nisko rosnących (np. truskawki) może zanieczyszczać plon.
Zwalczanie wiechliny rocznej
- Metody agrotechniczne:
- staranna uprawa roli, zwłaszcza zabiegi niszczące siewki przed siewem rośliny uprawnej.
- utrzymywanie dobrej struktury gleby, unikanie jej nadmiernego zagęszczenia.
- Metody chemiczne:
- wiechlina roczna jest wrażliwa na wiele herbicydów doglebowych stosowanych w rzepaku, burakach czy kukurydzy.
- zwalczanie nalistne jest skuteczne, gdy rośliny są młode. Starsze rośliny, zwłaszcza te, które już zakwitły, są trudniejsze do zwalczenia.
- w zbożach jest z reguły dobrze kontrolowana przez standardowe programy odchwaszczania.
