Zaprawianie materiału siewnego zbóż
Zaprawianie materiału siewnego to pierwszy i zarazem podstawowy zabieg ochrony roślin. Czasami jest to jedyny sposób na zabezpieczenie plantacji przed niektórymi groźnymi chorobami – np. śniecią cuchnącą czy głownią pylącą. Zaprawianie chroni także m.in. przed groźną chorobą zgorzelą siewek, której sprawcami są grzyby z rodzaju Fusarium.

Niestety, często brak tego zabiegu ujawnia swoje skutki krótko przed zbiorem. Skuteczną metodą ochrony jest zaprawianie materiału siewnego zbóż produktem Gamelan 100 FS, opartym na substancji czynnej protiokonazol. Stanowi nowoczesne rozwiązanie w ochronie zbóż przed chorobami odnasiennymi i odglebowymi. W porównaniu z tradycyjnymi zaprawami zawierającymi jedynie tebukonazol, Gamelan 100 FS wykazuje istotnie szersze spektrum działania, silniejsze efekty fizjologiczne oraz wyraźnie wyższą skuteczność biologiczną, potwierdzoną zarówno w badaniach polowych, jak i laboratoryjnych.

Spektrum działania i skuteczność biologiczna: porównanie substancji czynnych
Na podstawie danych porównawczych (opracowanych na bazie przeglądu publikacji), protiokonazol wykazuje przewagę w zwalczaniu kluczowych chorób zbóż:
Choroba | protiokonazol | tebukonazol |
fuzarioza podstawy źdźbła | ★★★★ | ★★★ |
pleśń śniegowa | ★★★ | ★ |
łamliwość źdźbła | ★★★ | ★ |
ostra plamistość oczkowa | ★★★ | ★ |
brunatna plamistość liści (DTR) | ★★ | ★ |
helmintosporioza | ★★ | ★ |
Wnioski:
Protiokonazol nie tylko obejmuje szersze spektrum patogenów, ale również skuteczniej ogranicza ich rozwój już we wczesnych fazach rozwojowych roślin. Cechą wyróżniającą jest wysoka skuteczność zwalczania ostrej plamistości oczkowej (rizoktonioza zbóż), szczególnie ważna choroba w płodozmianach z udziałem roślin psiankowatych np. ziemniak.
Mechanizm działania i efekty fizjologiczne
Protiokonazol jako fungicyd z grupy triazoli nowej generacji, wykazuje pełne działanie systemiczne – aktywnie przemieszcza się w roślinie od momentu kiełkowania, zapewniając ochronę zarówno korzeni, jak i części nadziemnych w porównaniu do tebukonazolu:
Kryterium | protiokonazol | tebukonazol |
systemiczność | wysoka – mobilny w roślinie | ograniczona |
efekt fizjologiczny | stymulacja wzrostu korzeni, zwiększenie krzewistości | brak efektu stymulującego |
działanie zapobiegawcze | bardzo silne | dobre |
przewaga agronomiczna | wyższa odporność siewek, szybszy rozwój | brak wpływu na wigor rośliny |
Dodatkowo, protiokonazol wpływa na zwiększenie tolerancji roślin na stres wodny i mechaniczny – co jest szczególnie istotne w warunkach klimatycznych Polski.

Skuteczność formulacji i dane eksperymentalne
Badania emulsyjnych i zawiesinowych form fungicydów wykazały, że formulacje oparte na protiokonazolu cechują się wyższą skutecznością biologiczną:
- preparaty zawierające tylko tebukonazol: skuteczność redukcji infekcji ≤ 49%,
- preparaty mieszane (protiokonazol + tebukonazol): skuteczność do 60%,
- preparaty oparte wyłącznie na protiokonazolu: skuteczność do 72%.
W praktyce przekłada się to na lepszą zdrowotność siewek, ograniczenie infekcji grzybowych (m.in. Fusarium spp.) oraz większy potencjał plonotwórczy (wzrost plonu nawet o 0,3 t/ha).
Podsumowanie
Gamelan 100 FS, dzięki zastosowaniu protiokonazolu, stanowi skuteczniejsze i bardziej zaawansowane narzędzie ochrony zbóż w porównaniu do klasycznych zapraw opartych jedynie na tebukonazolu. Zapewnia nie tylko lepsze ograniczenie chorób, ale również pozytywnie wpływa na rozwój systemu korzeniowego, odporność siewek i potencjał plonowania. W warunkach zmiennych klimatycznie, gdzie wczesne fazy rozwoju roślin są kluczowe dla sukcesu plonowania.