Przezimowanie plantacji
Poprzednie 2 tygodnie charakteryzowały się niskimi temperaturami (ok. -12-17oC), z bardzo niewielką okrywą śnieżną lub nawet jej brakiem. Mamy świadomość tego, że rośliny dużo lepiej przechodzą mroźne dni, kiedy są przykryte śniegiem. Spodziewamy się, że tam, gdzie tego śniegu zabrakło, kolejne dni będą decydujące, aby zobaczyć w jaki sposób regenerują się rośliny. W związku z tak znacznym spadkiem temperatur, wielu rolników zastanawia się, czy uprawy są w stanie prawidłowo przezimować. Poniżej więcej informacji na ten temat.
| Uprawa/temperatura wymarzania | bez okrywy śnieżnej | z okrywą śnieżną |
| żyto | do -25oC | do -35oC |
| pszenżyto i pszenica | do -20oC | do -30oC |
| jęczmień | do -15oC | do -25oC |
| rzepak | do -15oC | do -25oC (krótkotrwale) |
O tym, czy rośliny przezimowały, możemy przekonać się w prosty sposób, wykonując poniższy TEST [kliknij zdjęcie].
W przypadku roślin rzepaku sprawa wygląda następująco: cała roślina pod okrywą śniegu może bez uszczerbku przetrwać krótkotrwałe spadki temperatur nawet do -25oC. Bardzo ważne jest, abyśmy byli świadomi, że wrażliwość poszczególnych organów rośliny jest jednak różna. W dużym uproszczeniu można powiedzieć, że najbardziej odporne na mróz są górne partie rośliny (liście, rozeta), a wrażliwość rośnie z każdym centymetrem w dół. Rozeta liści znosi krótkotrwałe spadki temperatury do -25oC. Natomiast stożek wzrostu korzeni rzepaku, choć przed zimą może znajdować się dość głęboko to wytrzymuje spadki temperatury jedynie do -6oC.
Rzepak, który dobrze przezimował będzie miał w większości zdrową i zieloną rozetę liściową, zwłaszcza jej centralną część. Jednak nawet znaczny ubytek zewnętrznych okółków nie oznacza tragedii, bowiem rzepak z zachowanym stożkiem wzrostu poradzi sobie niemal bez liści. Najważniejszy dla przeżycia roślin rzepaku bez wątpienia jest stan szyjki korzeniowej i korzenia. Aby sprawdzić, czy rośliny przezimowały należy wczesna wiosną udać się na plantację i z kilku miejsc wykopać po kilka roślin. Po czym powinniśmy je dokładnie umyć i rozciąć wzdłuż. Jeśli po rozcięciu zauważymy, że korzeń, szyjka korzeniowa i stożek wzrostu są białe i twarde oznacza to, że roślina jest zdrowa i dobrze przezimowała. Natomiast jeśli szyjka korzeniowa jest odbarwiona, a po jej ściśnięciu wypływa woda, dodatkowo bez problemu można oderwać skórkę od korzenia, taka roślina nie ma już szans na regenerację. Trzecim przypadkiem jest, gdy widać częściowo zbrązowiały w górnej części stożek wzrostu, ale nadal zdrowy jest środek i boki, to świadczy, że roślina będzie się regenerować z pędów bocznych. W tej sytuacji należy się liczyć z obniżeniem plonowania o ok. 30%.
Przemarznięcie systemu korzeniowego poniżej 20 cm ma niewielki wpływ na dalszy rozwój rzepaku. Przemarznięcie na wysokości 10-12 cm rzepak może również zregenerować, wytwarzając ponad zmarzniętą częścią korzenie boczne. Jednak w suchym roku taki system korzeniowy może mało efektywnie pobierać wodę i składniki pokarmowe z głębszych warstw, co ograniczy zdolności regeneracyjne. Jeśli dobrze przezimowało > 60% roślin, są one w dobrej kondycji, łan należy pozostawić, jednak najszybciej jak to możliwe trzeba pomóc roślinom w regeneracji (nawozy, nawożenie dolistne, biostymulacja). Do dyskusji jest pozostawienie plantacji z obsadą < 50% żywych roślin, nierównomiernie rozmieszczonych, dodatkowo na słabszych stanowiskach.
